As peticións da Col·legi de Periodistes de Cataluña no Día Mundial da Liberdade de Prensa

Este venres 3 de maio, como cada 3 de maio desde 1993, celébrase o Día Mundial da Liberdade de Prensa.

Nesta data avalíase o estado da liberdade de prensa a nivel mundial, a defensa aos ataques á independencia da prensa e dos xornalistas e réndese homenaxe a aqueles profesionais do xornalismo que perderon a vida no exercicio do seu labor.

Cada ano escóllese un lema, e nesta ocasión é Prensa para o planeta: O xornalismo ante a crise ambiental, dedicado á importancia do xornalismo e a liberdade de expresión no contexto da actual crise medioambiental en todo o mundo.

Peticións da Col·legi de Periodistes

Pola súa banda, a principal asociación catalá do gremio, a Col·legi de Periodistes, publicou un escrito con reflexións sobre esta xornada.
 

"No Día Mundial da Liberdade de Prensa o Colexio de Xornalistas de Cataluña insta á conciencia dos e as xornalistas, así como dos propietarios dos medios de comunicación, e un firme compromiso coa deontología e o rigor. Pide aos responsables políticos que sitúen o dereito á información como unha prioridade da súa axenda e que a cidadanía comprenda que o acceso á información é un dereito tan valioso como o resto", empeza o texto.

Lembran que "2024 é un ano de eleccións en maiúsculas. A cidadanía de máis de 70 países en todo o mundo está chamada ás urnas. Os cataláns estamos a piques de votar en dous comicios: as eleccións ao Parlament, o 12 de maio, e ao Europeo, o 9 de xuño".

A libre elección dos gobernantes é o elemento crave da democracia, o sistema que mellor garante as liberdades individuais e colectivas das persoas. A liberdade á hora de elixir unha ou outra papeleta depende, de maneira case exclusiva, de ter a información necesaria que debe ser sobre todo veraz e plural.

Desde o Colexio de Xornalistas de Cataluña levamos anos alertando dos riscos que a desinformación, motivada polo volume descontrolado de información á que temos acceso e polas mentiras que se fan entrar no circuíto informativo de forma malintencionada, comporta para as liberdades de todos. Non nos quedamos na alerta. Levamos máis de dezaseis anos organizando talleres de educación mediática dirixidos aos colectivos máis vulnerables e ao mesmo tempo traballamos para actualizar e pór en valor a deontología profesional. Formar á cidadanía para mover nunha contorna de saturación informativa e dotarnos dun xornalismo eficiente e eficaz son armas valiosas na loita contra a desinformación, por iso apostamos de forma inequívoca e decidida.

As peticións

O escrito termina con varias reivindicacións

Aos xornalistas: que sexamos conscientes da importancia da nosa función nese momento histórico. O estudo de 2023 do Foro contra as campañas de desinformación no ámbito da Seguridade Nacional di que é necesario “reivindicar a figura do xornalista profesional, como un axente acreditado para asumir unha responsabilidade de atender o deber de informar á cidadanía desde a ética e o compromiso coa calidade, a veracidade e a dilixencia profesional: contraste das fontes, separación entre feitos e opinións, obxectividade/imparcialidade, etc. Non é alleo ao auxe da desinformación o feito de haber “diluído” a figura dese mediador.” Só o compromiso sen fisuras co rigor e a deontología profesional permitiranos realizar esta función.

Aos propietarios e responsables de medios de comunicación: que sexan tamén conscientes do rol que xogan. Nun momento de crise de modelo, a sustentabilidade económica é importante, pero nunca pode deixar de lado a función social que teñen encomendada. Neste sentido, garantir os medios necesarios para o correcto e libre exercicio da profesión e investir en xornalismo de investigación e datos non é un luxo, é unha necesidade esencial.

Aos responsables políticos: que sitúen a garantía do dereito á información nas prioridades das súas axendas de goberno. Dar resposta ao actual contexto de ameaza pasa por non tolerar a mentira na relación cos xornalistas, tanto no seo dos partidos como nas administracións, ser exquisitamente respectuosos co traballo dos e as xornalistas garantindo que poidan traballar con liberdade e sen inxerencias de ningún tipo nin nos medios públicos nin nos privados, nin nos pequenos nin nos maiores. E finalmente, dotar aos medios públicos dos recursos necesarios para realizar a súa tarefa de forma axeitada.

A toda a cidadanía: que entenda que o dereito á información é igual de valioso que o resto dos que exerce a diario. Como o resto, debe valorar, reivindicar e defender sempre. O dereito á información é o que garante a nosa liberdade, a facultade esencial para a dignidade das persoas.